Rekonstruktorzy wrócili na pola gostyńskie po trzech latach przerwy

Zatrzymana trzy lata temu z powodu pandemii koronawirusa 16. edycja imprezy kulturalno-oświatowej pn. „Bitwa Wyrska – Bój o Gostyń” odbyła się w sobotę 20 maja w sąsiedztwie Pomnika Pamięci Żołnierzy Września 1939 roku. Widowisko przebiegało w obliczu wojny obronnej Ukrainy przed rosyjskim najeźdźcą – dokładnie w jej 450 dniu.

Impreza zatrzymana przez pandemię
Ostatnia edycja imprezy odbyła się 26 maja 2019 roku. Grupy rekonstrukcji historycznej po raz piętnasty odtworzyły wtedy przed publicznością z całego regionu epizody działań prowadzonych w ramach polskiej wojny obronnej w 1939 roku. Z imprezą związane były liczne atrakcje towarzyszące w tym m.in. defilada grup rekonstrukcyjnych, pokazy współczesnego uzbrojenia wojskowego, piknik forteczny i koncerty plenerowe.

Kolejna edycja zaplanowana na 23 maja 2020 roku została odwołana na ponad miesiąc przed terminem ze względu na trudną sytuacją epidemiologiczną – pierwszą falę zakażeń SARS-CoV-2 i wprowadzone w związku z tym obostrzenia. Z tej samej przyczyny wydarzenie nie odbyło się również w 2021 roku – wtedy wciąż obowiązywały liczne obostrzenia, a w celu uniknięcia kolejnych fal zakażeń trwała akcja szczepień.

Zbrojna napaść na terytorium całej Ukrainy
Do organizacji wydarzenia nieśmiało przymierzano się w 2022 roku po przeprowadzeniu szeroko zakrojonej kampanii szczepień. Jednak nad ranem w dniu 24 lutego Federacja Rosyjska dokonała zbrojnej i niczym nieuzasadnionej napaści na terytorium Ukrainy.

W obliczu przeogromnej tragedii wywołanej działaniami militarnymi i okupacją z dnia na dzień mieszkańcy gminy i regionu włączyli się w pomoc osobom uciekającym z terenów objętych wojną, a potem wspierali obywateli Ukrainy w kolejnych działaniach. Ze względu na to i inne bezpośrednio powiązane z napaścią niekorzystne dla Europy i świata wydarzenia zdecydowano o zaniechaniu prac nad organizacją rekonstrukcji w 2022 roku.

Powrót do sprawdzonej formuły po trzech latach
Jeszcze na początku 2023 roku nic nie wskazywało na to, że impreza wróci do stałego harmonogramu majowych imprez w gminie Wyry, jednak pod koniec lutego, w przededniu rocznicy napaści na Ukrainę, jeden ze współorganizatorów i inicjatorów imprezy ogłosił w mediach społecznościowych początek prac nad jej kolejną edycją po trzech latach przerwy, co później podczas sesji Rady Gminy Wyry potwierdziła wójt gminy.

Zgodnie z planem 16. edycja wydarzenia odbyła się w sobotę 20 maja w rejonie ul. Tęczowej w Gostyni i Pomnika Pamięci Żołnierzy Września 1939 roku, dokładnie w tej samej sprawdzonej i dobrze znanej mieszkańcom formule co przed laty. Impreza została oficjalnie otwarta po godz. 14:30 na kilkanaście minut przez inscenizacją.

– Spotykamy się ponownie po trzech latach przerwy. Dwa lata pandemii i wybuch w ubiegłym roku wojny w Ukrainie spowodowały, że zawiesiliśmy organizację tej imprezy – wyjaśniła już na początku Wójt Gminy Wyry Barbara Prasoł witając wszystkich zgromadzonych. – Cieszę się więc tym bardziej, że możemy znowu spotkać się i razem spędzić to piękne sobotnie popołudnie i wieczór.

– Głównym celem tego przedsięwzięcia jest przypominanie o historycznych wydarzeniach, jakie miały miejsce tu, na tych polach, we wrześniu 1939 roku. Organizujemy tę inscenizację przede wszystkim po to, by pamiętać o tych, którzy oddali życie za ojczyznę, abyśmy my mogli żyć w pokoju. Myślę, że słowo pokój dzisiaj dla każdego z nas nabrało innego znaczenia. Kiedy za granicami Polski toczy się regularna wojna musimy pamiętać, że należy go chronić i dbać o niego, bo nie jest nam dany raz na zawsze. Chcemy pokazać, głownie dzieciom i młodzieży, kawałek historii, by pamiętali – to tu, w tym miejscu 84 lata temu, toczyły się jedne z pierwszych walk wojny obronnej, które rozegrały się we wrześniu 1939 roku na Górnym Śląsku – przypomniała wójt.

Do zebranych wokół pola inscenizacji zwróciła się również europosłanka Izabela Kloc. W liście odczytanym przez reprezentującą ją asystentkę europarlamentarzystka przypomniała, że „Bitwa Wyrska – Bój o Gostyń” to największa rekonstrukcja historyczna w województwie śląskim i jedna z najbardziej widowiskowych w całej Polsce.

Ponadto wskazała, że wobec wojny za wschodnią granicą rekonstrukcja Bitwy Wyrskiej nabrała w tym roku mocy ważnej przestrogi, a na koniec zwróciła wszystkim uwagę na to, że słowa o wartości jaką jest pokój „nie są dziś już tylko sloganem na kartach historii a odbiciem współczesności”.

Po oficjalnym powitaniu wszystkich gości delegacje złożyły wieńce pod Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Września 1939 roku. Chwilę wcześniej wszyscy mogli wysłuchać koncertu w wykonaniu orkiestry dętej KWK Bolesław Śmiały w Łaziskach Średnich.

W samym widowisku, które rozpoczęło się ok. godz. 15.00, udział wzięło ponad 150 rekonstruktorów z kilku różnych grup z całej Polski. Narratorem widowiska był w tym roku po raz pierwszy historyk Andrzej Olejko, a całą imprezę poprowadził Marcin Godzik, konferansjer i prezenter kojarzony m.in. z Radiem Best.

Następnie w rejonie schronu bojowego „Sowiniec” rozpoczął się tradycyjny Piknik Forteczny z muzyką na żywo. W międzyczasie jak zawsze można było m.in. zapoznać się z wyposażeniem schronu, przyjrzeć się dokładniej stanowiskom grup rekonstrukcyjnych i odwiedzić wystawę sprzętu Wojska Polskiego, w tym punkt rekrutacji.

Nad bezpieczeństwem uczestników czuwali strażacy z OSP Gostyń i OSP Wyry, policjanci z Komendy Powiatowej Policji w Mikołowie oraz strażnicy miejscy z Łazisk Górnych.

Organizatorami wydarzenia byli: Urząd Gminy Wyry, Ars Cameralis Silesiae Superioris, Stowarzyszenie na Rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicium”, Wojskowe Centrum Rekrutacji w Tychach oraz Dom Kultury w Gostyni. Partnerem wydarzenia było województwo śląskie, a patronat honorowy nad imprezą objęli: Minister Obrony Narodowej, Marszałek Województwa Śląskiego, Wojewoda Śląski, Przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Starosta Powiatu Mikołowskiego.