Ukryty w leśnych ostępach schron polowy na Starej Pile, który powstał na krótko przed wybuchem II wojny światowej, został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego – przekazał we wtorek 2 marca Urząd Gminy Wyry. Schron polowy jest drugim obiektem z Gostyni, który zyskał ochronę prawną najwyższego poziomu.
Postępowanie w sprawie wpisu do rejestru zostało wszczęte z urzędu przez Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach. Jak wynika z treści zawiadomienia wydanego 26 stycznia 2021 roku, oględziny obiektu odbyły się 9 lutego. Decyzja o samym wpisie została wydana na początku marca, a obecnie czeka na publikację.
Schron polowy na Starej Pile to jednoizbowy schron piechoty, zbudowany w 1939 roku jako jeden z obiektów Obszaru Warownego „Śląsk”. Budowla ukryta jest w lesie nieopodal rzeki Gostynki i otoczona okopami. Mimo braku inwestycji i bieżącej konserwacji, stan obiektu jest określany jako dobry. W kwietniu 2018 roku, w porozumieniu ze Stowarzyszeniem Na Rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicium”, schron został uporządkowany przez drużynę harcerską z Mikołowa i na pewien czas objęty jej działaniami.
Schron polowy jest drugim obiektem z Gostyni, który uzyskał wpis do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego. Miesiąc wcześniej, w lutym 2021 roku, status ten otrzymał bardziej znany w regionie schron bojowy „Sowiniec”, znajdujący się przy ul. Tęczowej. Zanim dokonano obu tych wpisów, schrony były ujęte w gminnej ewidencji zabytków, obok m.in. kapliczek przydrożnych i dwóch gostyńskich kościołów.
| Rok budowy | Ważny budynek lub obiekt publiczny |
|---|---|
| 1838 | Szkoła |
| 18xx | Urząd gminy |
| 1895 | Drugi budynek szkoły |
| 1897 | Kolumna Trójcy Świętej |
| 1922 | Kościół Podwyższenia Krzyża Św. |
| 1939 | Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła |
| 1939 | Schron bojowy „Sowiniec”  |
| 1945 | Pomnik Pamięci Żołnierzy Września 1939 r. |
| 1958 | Remiza strażacka |
| 1961 | Nowa szkoła |
| 1966 | Dom kultury |
| 1970 | Ośrodek zdrowia |
| 1973 | Dom nauczyciela |
| 1987 | Przedszkole |
| 1987 | Urząd pocztowy |
| 1987 | Rozbudowa domu kultury |
| 1990 | Biblioteka publiczna |
| 1997 | Kościół Podwyższenia Krzyża Św. |
| 2003 | Rozbudowa szkoły |
| 2011 | Obiekt rekreacyjno-kulturalny |
| 2014 | Kompleks boisk sportowych |
| 2018 | Rozbudowa przedszkola |
