Gmina pracuje nad nową strategią. Trwają konsultacje z mieszkańcami

Od 12 czerwca do 21 lipca na terenie gminy Wyry trwają konsultacje społeczne, w ramach których mieszkańcy Gostyni i Wyr mogą zgłaszać propozycje, uwagi i wnioski do projektu Strategii Rozwoju Gminy Wyry na lata 2023-2030. Dokument ten ma diagnozować najważniejsze uwarunkowania i potrzeby rozwojowe oraz potencjał gminy.

Nowa strategia rozwoju gminy
Strategia rozwoju gminy jest dokumentem, w którym określa się cele i kierunki rozwoju społecznego, gospodarczego i przestrzennego całego obszaru gminy z uwzględnieniem uwarunkowań zewnętrznych oraz wyzwań globalnych na rzecz poprawy jakości życia mieszkańców i podniesienia atrakcyjności gminy. Dokument ten jest z jednej strony wyraźnym planem działań na kolejne lata, a z drugiej narzędziem oceny podejmowanych przez gminę decyzji. Nowa strategia gminy ma pozwolić na racjonalne i efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów i środków finansowych, a także na ocenę postępów i rezultatów osiąganych przez gminę na przestrzeni lat 2023-2030.

Prace nad nową strategią wszczęto uchwałą Rady Gminy Wyry pod koniec 2022 roku, po tym jak wcześniejsza strategia na lata 2014-2022 przestała obowiązywać.

Przed przystąpieniem do tworzenia projektu przeprowadzono m.in. dokładną analizę stanu gminy i wstępnie określono jej kierunki rozwoju, a następnie zrealizowano ankietyzacją i warsztaty z udziałem m.in. urzędników i radnych w Domu Kultury w Gostyni.

Na postawie danych statystycznych, danych z Urzędu Gminy Wyry, analizy wypełnionych ankiet oraz wniosków z prac warsztatowych przygotowano projekt nowej strategii, który trafił pod konsultacje 12 czerwca 2023 roku – projekt jest dostępny tutaj (a skrót tutaj). Projekt nowej strategii opracowała Grupa Altima z Katowic.

Przyjęcie nowej strategii przez Radę Gminy Wyry planowane jest w IV kwartale 2023 roku po przedstawieniu raportu z konsultacji z mieszkańcami, przedłożeniu końcowego projektu zarządowi województwa oraz przeprowadzeniu oceny oddziaływania na środowisko.

Jak wziąć udział w konsultacjach?
Konsultacje prowadzone są od 12 czerwca do 21 lipca. Wnioski za pośrednictwem kart konsultacyjnych mogą składać wszyscy zainteresowani mieszkańcy gminy. Formularz można pobrać tutaj (docx) lub odebrać w budynku urzędu gminy.

Wypełnione i podpisane formularze można składać w sekretariacie urzędu, przesłać pocztą na adres urzędu lub w formie skanu na adres e-mail: fundusze@wyry.pl.


Wybrane fragmenty z treści projektu:

Liczba mieszkańców gminy systematycznie wzrasta. W okresie od 2012-2021 wzrost ten wynosił 1478 osób. Nastąpił jednak nieznaczny spadek linii trendu odnoszącej się do przyrostu naturalnego, choć nadal przyjmuje on wartość dodatnią 0,23 w 2021 roku.

Linia trendu salda migracji w okresie od 2012 do 2021 wykazuje tendencję wzrostową. Wartość salda migracji w 2021 wyniosła aż 21,4 i przewyższa wartości zdiagnozowane dla województwa (ujemna / -1,0) i powiatu (dodatnia / +5,3).

W okresie od 2012 do 2021 roku nastąpił zauważamy wzrost liczby mieszańców gminy w wieku przedprodukcyjnym, ale wzrosła też liczba osób w wieku poprodukcyjnym.

Zdaniem ankietowanych najbardziej znaczące problemy społeczne to: starzenia się
społeczeństwa, alkoholizm oraz przemoc w rodzinie
, jednak w projekcie strategii wskazano, że na terenie gminy natężenie tych zjawisk nie jest wysokie.

Ankietowani dobrze oceniają dostęp do usług społecznych i zdrowotnych na terenie gminy jednak jak dodają autorzy projektu, rozwój Gostyni wiąże się z potrzebą udostepnienia nowych miejsc w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

W zakresie gospodarki wodno-ściekowej zdiagnozowano bardzo wysoki dostęp do sieci
wodociągowej oraz kanalizacyjnej. W projekcie zauważono, że w Gostyni rozpoczęła się budowa ostatniego dużego odcinka sieci kanalizacyjnej.

Stopień zwodociągowania gminy

97,2%

Stosunek liczby budynków podłączonych do sieci wodociągowej do ogólnej liczby budynków.

Stopień skanalizowania gminy

74,7%

Stosunek liczby budynków podłączonych do sieci kanalizacyjnej do ogólnej liczby budynków.

Gazyfikacja gminy

51,9%

Stosunek liczby budynków podłączonych do sieci gazowej do ogólnej liczby budynków.

W projekcie strategii zdiagnozowano zmniejszającą się stopę bezrobocia w gminie. W aspekcie zmian podkreślono, iż proces przemian gospodarczych może wiązać się ze wzrostem bezrobocia w konsekwencji wygaszania kopalń, w których zatrudnienie znajdują mieszkańcy Gostyni i Wyr – w strategii województwa śląskiego gmina oznaczona jest jako obszar z istotnym udziałem osób pracujących w sektorze górniczym.

54% ankietowanych wskazało, iż warunki do prowadzenia działalności gospodarczej są dobre lub bardzo dobre, przy czym w projekcie strategii zauważono, że obecnie gmina nie dysponuje terenami inwestycyjnymi przeznaczonymi do zbycia.

Na terenie gminy w 1963 roku powołano jeden pomnik przyrody — dąb szypułkowy o obwodzie 549 cm i wysokości 24 m, który rośnie na terenie lasu w pobliżu Starego Stawu. Brak form obszarowych, którym celem ochrony byłyby obszary koncentracji rzadkich gatunków roślin i zwierząt, jak również brak propozycji i projektów takich form. Na terenie gminy nie zostały wyznaczone obszary chronionego krajobrazu. Nie występują również obszary NATURA 2000. Pomimo braku miejsc cennych przyrodniczo, obszar gminy posiada tereny zielone, które nadają gminie charakter turystyczno-rekreacyjny.

Wskaźnik lesistości gminy

34,26%

Stosunek procentowy powierzchni lasów do ogólnej powierzchni gminy.

Wyróżnione tereny o wysokich walorach przyrodniczych:

1. Jezioro Wicie (Wyry), 2. Staw Stępnik (Wyry), 3. Stary Staw (Dolne Lasy Pszczyńskie), 4. Rzeka Gostynka (Gostyń), 5. Aleja kasztanowo-grabowa (Wyry), 6. Stawy „Kaśka” (Wyry), 7. Tereny leśne (Dolne Lasy Pszczyńskie)

Gmina posiada stosunkowo dobrą bazę sportowo–rekreacyjną, jednakże ze względu na stale rosnącą liczbę mieszkańców wymaga ona rozbudowy. Pilnego remontu wymagają boiska sportowe przy Szkole Podstawowej w Gostyni. Place zabaw w ogrodach przedszkolnych nie są ogólnodostępne. Rekreacji na świeżym powietrzu nie sprzyjają jednak liczne przekroczenia substancji szkodliwych w powietrzu.

Na terenie gminy Wyry wytyczono 34,18 km tras rowerowych, zbudowano 6 wiat oraz jedno miejsce postojowe. Oznakowanie tras jest jednak stale niszczone.

Stan przestrzeni publicznych w gminie ocenia się w projekcie jako dobry, gmina prowadzi starania związane z modernizacją budynków gminnych oraz na bieżąco realizowane są prace związane z estetyzacją ogólnodostępnych przestrzeni publicznych.

Na terenie gminy znajdują się obiekty wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków, występują również zabytki wpisane do rejestru Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Gmina współdziała w ramach: Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, Stowarzyszenia Wspierania Samorządności, Związku Gmin i Powiatów Subregionu Centralnego i Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Ziemia Pszczyńska”.

Podczas warsztatów przeprowadzono prace związane z opracowaniem analizy SWOT. Pod uwagę wzięto „Aspekt społeczny”, „Aspekt gospodarczy”, „Aspekt przestrzenny”. Analiza SWOT to technika służąca do oceny mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń.

Wizja rozwoju gminy w 2030 roku w projekcie strategii przedstawia się następująco:

Gmina Wyry
  • to miejsce atrakcyjne do zamieszkania, wrażliwe społecznie, niwelujące różnice
    i dysproporcje społeczne mieszkańców,
  • to jednostka dbająca o swoje zasoby środowiskowe, promująca postawy proekologiczne,
  • jest obszarem sprzyjającym tworzeniu i rozwijaniu aktywności gospodarczych, stale podnosi jakość i dostępność swojej przestrzeni publicznej oraz infrastruktury
    technicznej.

W projekcie strategii metodą SMART wyznaczono następujące cele strategiczne:

Cel strategiczny I

Gmina Wyry miejscem dla rozwoju społecznego i gospodarczego

Cel strategiczny II

Gmina Wyry o wysokiej jakości przestrzeni publicznej

Cel strategiczny III

Gmina Wyry szanująca środowisko naturalne

Cele strategiczne mają być realizowane poprzez cele operacyjne obejmujące obszar społeczny, przestrzenny i gospodarczy. Do każdego celu operacyjnego określono również kierunki działań oraz określono rezultaty działań. Rokiem docelowym osiągniecia wszystkich opracowanych wskaźników będzie rok 2030.

Według projektu obecna struktura przestrzenna gminy wykazuje się wyraźną koncentracją osadnictwa wzdłuż szlaków komunikacyjnych. Zespoły wiejskie rozwijają się przeważnie w układach ulicowych, co przyczynia się do znacznego obudowywania dróg. Ważną rolę w kształtowaniu struktury przestrzennej gminy odgrywają elementy krajobrazu naturalnego, stanowią zespoły leśne oraz zbiorniki wodne.

W ramach projektu strategii uwzględniono również szereg nowych inwestycji, tym budowę Ekoparku w dolinie rzeki Gostynki i rozbudowę Ochotniczej Straży Pożarnej w Gostyni.

Planowane zmiany w przestrzeni gminy:

  • przebudowa drogi wojewódzkiej nr 928,
  • modernizacja wraz z rozbudową budynku Urzędu Gminy Wyry,
  • przebudowa budynku GOPS-u i gminnego przedszkola w Wyrach,
  • rozbiórka budynku byłego Domu Kultury w Wyrach i budowa nowego budynku przeznaczonego pod Centrum Usług Społecznych – przeniesienie GOPS Wyry, Klubu Seniora Wyry i świetlicy środowiskowej w Wyrach,
  • budowa centrum przesiadkowego przy przejeździe kolejowym w Wyrach,
  • zagospodarowanie pod względem turystycznym terenu wokół jeziora Wici,
  • rozbudowa gminnej oczyszczalni ścieków,
  • uruchomienie połączenia autobusowego do centrum Katowic – linia M12,
  • budowa parkingów przy budynkach użyteczności publicznej,
  • budowa ścieżki historyczno-dydaktycznej,
  • budowa bezpiecznych przejść dla pieszych (szkoły podstawowe),
  • budowa Ekoparku przy rzece Gostynce,
  • budowa i rozbudowa placówek oświatowych i opiekuńczo-wychowawczych,
  • rozbudowa OSP Gostyń,
  • budowa PSZOK w Gostyni,
  • realizacja obszarów strategicznej interwencji (centrum Wyr, jezioro Wicie).

W projekcie strategii wyznaczono dwa obszary strategicznej interwencji o znaczeniu lokalnym: OSI nr 1 – teren centrum Wyr oraz OSI nr 2 – teren jeziora Wici. Obszary zdaniem projektantów nacechowane są różnym potencjałem. Obszar 1 to teren o znacznym potencjale do rozwoju usług społeczno-gospodarczych, a obszar nr 2 to obszar wyróżniający się bardzo dużym potencjałem turystyczno-rekreacyjnym.

Z całym projektem strategii można zapoznać się tutaj (plik PDF do pobrania).

Patryk Fila
Patryk Fila

patrykfila[at]gostynslaska.pl