Centrum naszej miejscowości to jedyne takie miejsce w gminie Wyry, gdzie w jednym miejscu skupiają się najważniejsze instytucje publiczne. Zaprojektowane i wybudowane w latach 80′ ubiegłego wieku gostyńskie budynki komunalne z powodzeniem służą społeczności od wielu lat. Przez ostatnią dekadę w wyniku dewastacji, a także zaniedbania, część małej architektury oraz terenów wokół budynków uległa zniszczeniu. Zainteresowanie rewitalizacją naszej najważniejszej przestrzeni publicznej dotychczas było niewielkie (samorządowcy realizowali ważniejsze cele np. przebudowę Zespołu Szkół), jednak w ostatnich latach podejście włodarzy zaczęło się zmieniać. We wrześniu 2008 roku powstała koncepcja przebudowy centrum, która zakłada budowę Zagrody Śląskiej za budynkiem Domu Kultury, jednokierunkowej drogi prowadzącej do tego obiektu i ponad czterdziestu miejsc parkingowych dla samochodów osobowych w ścisłym centrum. Czy powinniśmy poświęcić całą otwartą przestrzeń jaką aktualnie dysponujemy pod budowę tak wielu miejsc parkingowych? Teren objęty etapem IV inwestycji o powierzchni prawie 1000m² można zagospodarować inaczej – zapraszamy do zapoznania się z inną koncepcją przebudowy centrum, która proponuje kompromis pomiędzy funkcją parkingową a otwartą dla pieszych przestrzenią publiczną.
Przyjazne mieszkańcom miejsce spotkań z otwartym dostęp do gminnych budynków, które niesie ze sobą nowe możliwości ich adaptacji na przykład pod lokale gastronomiczne – to tylko niektóre korzyści jakie mogłyby wyniknąć z realizacji przedstawianej przez nas koncepcji. Estetyczny i zadbany rynek byłby świetną wizytówka miejscowości, reprezentacyjnym placem z wyeksponowaną Figurą Trójcy Świętej z 1897 roku i iluminowanymi elewacjami budynków w nocy. Wybrukowany plac można urozmaicić o elementy małej architektury miejskiej (meble miejskie), czy w nieokreślonej przyszłości na przykład o fontannę. Centralne miejsce placu to także idealne miejsce na zlokalizowanie świątecznej choinki w grudniu. Osoby ceniące sobie wygodę podróży po Gostyni rowerem/na kole (a takich osób jest u nas wiele) z pewnością ucieszyłby fakt zaistnienia specjalnych stojaków. Jednoślady pod czujnym okiem istniejącej kamery mogłyby pozostawać w jednym miejscu na czas załatwiania wszystkich sprawunków w centrum. Zaistnienie tego typu miejsca w bezpośrednim sąsiedztwie Zagrody Śląskiej wzbogaci ponadto ofertę rekreacyjną centrum.
Korzyści wynikające z realizacji koncepcji:
– estetyczny plac reprezentacyjny
– przyjazne miejsce spotkań
– przestrzeń pod imprezy plenerowe
– uzupełnienie oferty Zagrody Śląskiej
– nowe możliwości adaptacji budynków
– zwiększenie wartości nieruchomości
– łatwy i otwarty dostęp do instytucji
– większe bezpieczeństwo (mniej dewastacji, lepszy zasięg monitoringu)
– wyeksponowanie Figury Trójcy Świętej (oddanie zabytkowi należytej czci)
Dodatkowo:
– stojaki na rowery
– wiata przystankowa
– sensownie zlokalizowane meble miejskie
– miejsce na wolnym powietrzu dla uczestników imprez w DK (np. bal sylwestrowy)
– dodatkowa przestrzeń dla kultury (np. wystawy plenerowe)
– możliwość wprowadzenia nowej i przemyślanej aranżacji zieleni
– inne elementy małej architektury miejskiej w przyszłości (np. fontanna)
Wady w porównaniu z planem pierwotnym:
– dwadzieścia miejsc parkingowych mniej
– mniejsza ilość zieleni (w zależności od wariantu)
Poniżej prezentujemy zestawienie aktualnego projektu przyjętego przez gminę (rys. A) z proponowaną koncepcją, odnoszącą się do etapu IV inwestycji (rys. B).
Biorąc pod uwagę rys historyczny oraz wartość omawianej przestrzeni dla lokalnej społeczności warto zadać sobie raz jeszcze pytanie. Czy tą cenną, reprezentacyjną przestrzeń warto przekształcać w bezpłatny parking? Obecnie w miastach istnieje tendencja do zamykania ulic dla ruchu samochodowego, dlaczego u nas ma dziać się odwrotnie?
Dla nie przekonanych warto przypomnieć, że w miejscowości Wyry na lata 2011-2021 planowany jest wielomilionowy projekt budowy nowego centrum (którego aktualnie nie posiadają). My już mamy taką ważną przestrzeń od wielu lat, a wystarczy jedynie o nią zadbać. Warto zwrócić się także w stronę naszych sąsiadów – rynek na Starych Tychach czy estetycznie zagospodarowana ul. Centralna w Kobiórze to miejsca które w pozytywny sposób oddziałują na wizerunek wymienionych dzielnic/miejscowości.
„Przestrzeń publiczna to coś co nas otacza, oddziałuje na nas i pozwala odczuć, że żyjemy w lepszym otoczeniu. To dobry klimat i miejsce, gdzie powinniśmy spędzać czas. To powinno być miejsce pozytywnej energii. Kształtowanie przestrzeni publicznej to obowiązek samorządu. Jej wysoka jakość przyczynia się do gospodarczego i społecznego rozwoju oraz do kreowania pozytywnego wizerunku regionu” – były marszałek województwa śląskiego Bogusław Śmigielski
Reprezentacyjny plac czy miejsca parkingowe?
Czekamy na Wasze opinie i pytania – kontakt [at] gostynslaska.pl
Ocena radnych
Koncepcja zmiany planu przebudowy centrum została po raz pierwszy zaprezentowana w dniu 23 lutego 2011 roku na posiedzeniu Komisji ds. rozwoju miejscowości Gostyń. Radni po krótkiej, acz treściwej prezentacji wyrazili opinię negatywną. Priorytetem dla radnych okazała się budowa parkingów – za wszelką cenę. Wójt Gminy Wyry okazała chęć rozpatrzenia sprawy na spotkaniu z mieszkańcami, a także przedstawiła pomysł przeniesienia części parkingów na przyległą do rowu G-8 działkę gminną, celem stworzenia w centrum przyjaznej przestrzeni publicznej. Sprawa jest zatem w dalszym ciągu otwarta.
Ze względu na obecnie prowadzone inwestycje, samorząd nie posiada wolnych środków na realizację jakichkolwiek dodatkowych projektów. Centrum w wariancie parkingowym czy otwartej przestrzeni jest wizją przyszłościową na kolejne lat.
Ponowna prezentacja koncepcji
29 marca 2011 roku w trakcie posiedzenia Komisji ds. rozwoju miejscowości Gostyń po raz drugi została zaprezentowana nowa koncepcja przebudowy centrum (ze względu na zaproszenie z Urzędu Gminy Wyry). Pełna prezentacja wraz z dodatkowymi materiałami promocyjnymi przyjęta została przez radnych przychylniej niż miesiąc wcześniej. Znajdujący się w obecnym planie wariant z dwudziestoma parkingami przed budynkiem przedszkola nie będzie w całości realizowany. Uzyskaliśmy gwarancję, że na omawianym terenie znajdzie się chociaż część otwartej przestrzeń dla pieszych. Ostateczny wygląd tego miejsca będzie jednak jeszcze omawiany w konsultacjach społecznych. W najbliższym czasie planowane jest spotkanie z projektantem w celu stworzenia planu uwzględniającego propozycje.
Spotkanie z projektantem
W dniu 12 maja 2011 roku w sali obrad Urzędu Gminy Wyry odbyło się spotkanie z autorem projektu zagospodarowania przestrzennego centrum. Gostyńscy radni wraz z Wójt Gminy Wyry omówili różne warianty zmiany przestrzeni pomiędzy budynkami komunalnymi, które swoim zasięgiem wybiegały także poza granice aktualnego planu. Priorytetem dla nowego projektu zagospodarowania są parkingi, które w obecnie przyjętym wariancie i tak byłby niewystarczające. Ustalano, że w celu zapewnienia odpowiedniej ilości miejsc, należałoby wykorzystać pozostałe gminne grunty, co po prezentacji naszej koncepcji w marcu zaproponowała Wójt Gminy Wyry, pani Barbara Prasoł.
Architekt z tyskiej firmy P.P.B. „Grafion” zaproponował radnym, aby na początek zreorganizować dotychczasowy parking za ośrodkiem zdrowia (wyznaczyć m.in. dodatkowe miejsca postojowe), a w następnej kolejności sporządzić plan zabudowy gminnych działek przylegających do ulicy Rybnickiej.
Przedstawionej na początku tej strony koncepcji, w trakcie spotkania w Urzędzie Gminy, bronił przedstawiciel GostyńŚląska.pl. Ostatecznie udało się nam zablokować budowę zjazdu do ewentualnych parkingów przed budynkiem przedszkola i poczty z drogi wewnętrznej.