By nie zapomnieć o tej mowie i o tych miejscach – „Godki Starzika Fuloły”

Z okazji obchodzonego w tym roku jubileuszu 30-lecia gminy Wyry wydana została książka pt. „Godki Starzika Fuloły”, opisująca po śląsku miejsca, które są w tej gminie szczególne. W środę 20 października autor publikacji – Janusz Błasiak, opowiedział w bibliotece o procesie jej powstawania, inicjując przy tym szerszą dyskusję o ślůnskij godce.

Spotkanie w Bibliotece w Gostyni rozpoczęło się o godz. 10.00, gromadząc wokół autora i jego książki czytelników z Gostyni i Wyr. Wszystkich obecnych na spotkaniu powitała Joanna Bieniek-Strączek, dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej w Wyrach.

Janusz Błasiak

Janusz Błasiak od kilkudziesięciu lat pasjonuje się śląską mową. To za pomocą słów w tym języku na co dzień tworzy, by, jak często podkreśla, kultywować godke swoich przodków, promować ją wśród innych, ale też stale udowadniać, że można z nią budować pełnoprawne utwory literackie. W swoim dorobku ma opowiadania nagradzane w ramach konkursów literackich, to utwory „Wyry”, „Moja pszepszono…” i „List do S[tarki]”, a także westernowo-śląską powieść „Nazŏd”. W 2021 roku z okazji 30-lecia gminy Wyry wydał książkę „Godki Starzika Fuloły” z opowieściami na temat Gostyni i Wyr. Obecnie pracuje m.in. nad przekładem „Pana Tadeusza” na język śląski. Pochodzi z Gardawic, od wielu lat mieszka w Wyrach. Zawodowo związany jest z Elektrownią „Łaziska”.

Książka „Godki Starzika Fuloły” została wydana przez katowickie wydawnictwo Muzo. Na jej stronicach w formacie 21×21 cm zawartych zostało kilkanaście krótkich opowiadań napisanych w języku śląskim, które traktują o miejscowościach składowych gminy Wyry i wybranych miejscach tam się znajdujących. Każdej opowieści towarzyszą ilustracje Eugeniusza Pukały oraz kody QR, które po zeskanowaniu dają dostęp do rozszerzonej wersji czytanej głosem autora książki. Publikacja miała swoją premierę 31 sierpnia 2021 roku w Wyrach, w dniu w którym samorządowcy obchodzili jubileuszu gminy.

Jak można było dowiedzieć się podczas spotkania, opowiadania powstawały na przestrzeni ostatnich kilku lat. Autor tworzył je przy różnych okazjach, chcąc w tej formie zachować obraz co ważniejszych miejsc. Pomysł zebrania wszystkich utworów i ich wydania pojawił się dopiero przy okazji planowania obchodów jubileusz gminy. To, co w ramach tego przedsięwzięcia powstało w ostatnim czasie, to nagrania audio rozszerzonych wersji opowiadań. Co ciekawe, jak ujawniła dyrektor biblioteki, całość została zarejestrowana w studio nagraniowym w ciągu jednej sesji, co przy tego typu projektach zdarza się rzadko i świadczy o talencie autora także w tej sferze.

Wydana w ostatnim czasie książka nie stanowiła jednak jedynego tematu, bo w trakcie spotkania dyskutowano bardzo dużo o języku śląskim, w tym o jego charakterze oraz roli, jaką pełni dziś w społeczeństwie. Zgromadzonych od początku zachęcał do tego sam autor, prezentując fragmenty znanych utworów literackich w języku polskim w autorskim przekładzie na język śląski. W efekcie uczestnicy spotkanie nie tylko mogli sprawdzić swoją znajomość godki czy podzielić się własnymi doświadczeniami w stosowaniu języka śląskiego na co dzień, ale też, wspólnie z autorem i dyrekcją biblioteki, wypracowali koncepcję cyklicznych spotkań miłośników języka śląskiego, które w formie całkowicie otwartej i do niczego niezobowiązującej, być może będą realizowane na terenie gminy. Na koniec czytelnicy wyrazili zainteresowanie kolejnymi pracami autora, zachęcając go do publikowania swojej twórczości również za pośrednictwem biblioteki czy tytułów lokalnych, takich jak gminny miesięcznik „Wicie” czy „Gazeta Mikołowska”.

Książka „Godki Starzika Fuloły” nie jest dostępna w regularnej sprzedaży, ale można ją wypożyczyć w gostyńskiej książnicy – do dyspozycji czytelników są cztery egzemplarze. Ponadto w zasobach biblioteki znajduje się zbiór prac konkursowych „Napiszmy to po naszymu”, w którym również można znaleźć twórczość autora.

Patryk Fila
Patryk Fila

patrykfila[at]gostynslaska.pl