Centrum Gostyni spójne i nowoczesne. Koncepcja elewacji przyjęta

26 września w ramach posiedzenia Komisji ds. rozwoju miejscowości Gostyń przedstawione zostało opracowanie pn. „Koncepcja elewacji zewnętrznych budynków centrum Gostyni przy ul. Pszczyńskiej na działce nr 957/66”, przygotowane na zlecenie Urzędu Gminy Wyry. Dokument wyznacza standardy dla obecnych i przyszłych realizacji, w ramach zaplanowanych termomodernizacji, począwszy od inwestycji związanej z przebudową Gminnego Przedszkola w Gostyni. Całość przedstawili autorzy koncepcji: Magdalena Kaiser i Kamil Bereziuk.

Koncepcja została opracowana przy użyciu dokumentów źródłowych otrzymanych z urzędu gminy, opracowań własnych autorów oraz w zgodzie z założeniami przyjętymi przez radnych jeszcze w styczniu 2017 roku1. Głównym celem autorów było usystematyzowanie wszystkich pięciu budynków zlokalizowanych wokół placu centralnego, poprzez zastosowanie jednolitej, stonowanej kolorystyki, w odcieniach bieli i szarości.

Podczas prezentacji byli obecni gostyńscy radni, dyrektorzy wybranych jednostek organizacyjnych – Gminnego Przedszkola i Domu Kultury, oraz przedstawiciele Urzędu Gminy Wyry – Wójt, Kierownik Referatu Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami, Kierownik Referatu Gospodarki Komunalnej i Inwestycji, Inspektor GKI.

Gminne Przedszkole – 1987
Tak jak w przypadku każdej z brył w centrum, na elewacji przedszkola ma wedle koncepcji dominować biel. Front ma uzupełnić napis naniesiony bezpośrednio na tynk oraz logo przedszkola umieszczone na prawej kurtynie; co w połączeniu z istniejącym układem okien, ma nadać tej części właściwy rytm. Podobny efekt ma zostać uzyskany w przypadku pozostałych ścian, tam jednak ową rytmiczność nadadzą podłużne, wypukłe elementy z tworzywa, poprowadzone pionowo między oknami. W efekcie podkreślona zostanie nowa stolarka okienna, a bryła, zwłaszcza od strony parkingu, będzie wydawała się wyższa niż w rzeczywistości.

Elewację mogą też wypełnić murale, dodane już po przeprowadzeniu pełnej modernizacji przedszkola. Najlepszą ekspozycję zapewni ściana otwarta na Zagrodę Śląską. Odpowiednio dopasowany tematycznie mural, mógłby przy okazji uzupełnić przestrzeń i tego obiektu. Ciekawa grafika mogłaby zagościć też od terenu przedszkola, w miejscu wyjścia na ogród, zrealizowana w formie szkicu (kolorowanki) z akcentem łączącym biel budynku z naturalną zielenią ukwieconego ogrodu.

Jak podkreślali autorzy, przedszkole nie musi nachalnie wyróżniać się kolorem, jak w pierwotnym projekcie2. Informację o funkcji budynku nadadzą użytkownicy, m.in. poprzez ruch wokół budynku, kolorowe wykończenia wewnętrznych części okien, dopasowane do nich zasłonki i naklejki witrażowe, czyli to co już wcześniej występowało i odradza się w nowych realiach. Stonowane, dobrze zaprojektowane przestrzenie wpływają na wrażliwość odbiorcy, na poczucie piękna i estetyki, tak jak sztuka, z którą dzieci od lat mają do czynienia w przedszkolnych wnętrzach. Ponadto budynki utrzymane w takich tonacjach uspokajają i spajają przestrzeń, zwłaszcza w połączeniu z naturalną zielenią, której wokół nie brakuje, także za sprawą przedszkolnego ogrodu.

Budynek poczty – 1987
Powstały w tym samym czasie co gmach przedszkola, otrzymał od autorów koncepcji podobne rozwiązania projektowe. W koncepcji elewacji budynku, opartej o nowy projekt przebudowy, uwzględniono otwory okienne po zmianach. Zabiegi poczynione na elewacji mają je usystematyzować i skłonić do nawiązania wzajemnych relacji. Okna nie mają sprawiać wrażenia niedbale porozrzucanych. Uzyskane w ten sposób proporcje sprawią, że budynek będzie wyraźniej korespondował z otoczeniem. To ważne także z punktu widzenia nowych funkcji, które w przyszłości być może zwiążą ten budynek z przedszkolem wyraźniej niż kiedykolwiek.

Budynek biblioteki – 1990
W przypadku budynku Gminnej Biblioteki Publicznej, który z racji potężnej kubatury pełni też inne funkcje, zostały poczynione najbardziej diametralne zmiany. Jak przyznali autorzy, to właśnie z tym budynkiem wiązały się największe wyzwania, głównie przez ubogą dokumentację techniczną i krzyżujące się w nim nurty. Mimo to w ich ocenie jest to budynek ciekawy, reprezentacyjny, który też da się odmienić i zestawić do wzorca.

W koncepcji elewacji, poza dostosowaniem gmachu do sąsiedztwa przy zastosowaniu podobnych technik, zaproponowano nadbudowę prostopadłościennej brył nad schodami, regulację ścian szczytowych, przesunięcie bankomatu i rezygnację z elementów z cegły w części centralnej, które pełnią jedynie funkcję dekoracyjną. Od strony parkingu koncepcja zakłada mural rozpostarty na dwóch korespondujących ze sobą płaszczyznach, w motywie wiejskim jak przy Zagrodzie (propozycja I) lub z uwzględnieniem współczesnego oblicza miejscowości, jako miejsca gdzie z rowerów chętnie się korzysta, gdzie przyjemnie się w ten sposób przemieszcza (propozycja II). W efekcie tych zmian, budynek zyskałby zupełnie nowy wyraz.

Dom Kultury – 1966
Najstarszy budynek w centrum, inny niż wcześniej przedstawione, też może zyskać odpowiednio skrojone szaty. Projekt oparto częściowo na koncepcji przebudowy i rozbudowy budynku z 2008 roku (dość rozbuchanej w formie3), biorąc z niej tylko to, co najlepsze. Elewację uporządkowano z uwzględnieniem szerszego wejścia do budynku, likwidując istniejące zadaszenie nad wejściem. W wyniku realizacji proponowanych rozwiązań, front budynku mógłby nie tylko korespondować z otoczeniem, ale też nawiązać wyraźniejszą relację z licem budynku biblioteki, znajdującym się dokładnie po przeciwległej stronie działki. Pustą ścianę zewnętrzną sali widowiskowej mogłaby uzupełnić tablica identyfikacja, a ścianę od strony drogi wewnętrznej niewielki mural.

Budynek przychodni – 1970
W przypadku przychodni zaproponowano elewację, która w pewien sposób nawiązuje do stanu istniejącego. Autorzy postawili na rozwiązania mające bardziej wysmuklić wizualnie bryłę, a przy tym wydatniej wyeksponować część wieżową. Budynek zawdzięcza wiele nie tylko swej pierwotnej formie, ale też modernizacji przeprowadzonej w 2000 roku.

Ocena administratorów
Po tym jak autorzy przedstawili zebranym przygotowany materiał, przewodniczący komisji, radny Piotr Profaska, poprosił o opinie obecne na sali panie dyrektor.

Jako pierwsza głos zabrała Grażyna Olearczyk, dyrektor Gminnego Przedszkola w Gostyni. Jak przyznała Pani Dyrektor, zaproponowane elewacje są odpowiednie. Tynki na budynku przedszkola będą wykonane z nowoczesnych materiałów o dobrej jakości, dlatego nie ma obaw jeśli chodzi o taki właśnie dobór kolorystyki. Poza tym, jak dodała, niezależnie od wyboru o powierzchnię należy dbać jednakowo. Pani Dyrektor przypadła do gustu grafika, którą zaplanowano dla strefy otwierającej przedszkole na ogród. Zasugerowała, by ożywić jeszcze nieco sam front, tak by budynek wyraźniej mówił o swojej funkcji. Można by to zrobić w nawiązaniu do dekoracji, które zdobiły wcześniej drzwi przedszkola. Samo miejsce na znak graficzny jest odpowiednie, inna kwestia, czy przedstawiony kształt logo, po dostosowaniu do współczesnych trendów (zaproponowano to w ramach koncepcji), oddaje pierwotnego ducha i zamysł autorki.

Dyrektor Domu Kultury w Gostyni Jolanta Rynkiewicz-Kotwasińska równie pozytywnie wyraziła się o koncepcji elewacji, zauważając, że centrum Gostyń będzie w wyniku przemian jaśniejsze. Pani Dyrektor pytała o front Domu Kultury i brak łączników między oknami, takich jak w budynku przedszkola czy poczty. Autorka koncepcji odpowiedziała, że w tym przypadku takie rozwiązanie nie przyniosłoby spodziewanego efektu, podobnie jak przy budynku biblioteki, gdzie też tego unikano. Pani Dyrektor miała zastrzeżenie co do zwartości tablicy informacyjnej, ze spisem wszystkich budynków znajdujących się na publicznej działce. Jest to kwestia do zastanowienia. Przedstawiony dokument w każdym razie nie nakazuje takiej zawartości.

Autorka koncepcji zaznaczyła, że całość kreśli ogólną wizję dla działki. Ma wyznaczyć kierunek działania na przyszłość, zagwarantować, że budynki będą realizowane w podobnym stylu. Pierwszym etapem będzie realizacja przebudowy Gminnego Przedszkola. To na tym budynku już wkrótce widoczne będą efekty. Na jego podstawie będzie można wyobrazić sobie przyszły kształt pozostałych brył.

Wójt Gminy Wyry Barbara Prasoł dodała na koniec, że w ramach obecnej umowy wykonawca naniesie na elewację tynk wybranego koloru i wskazane przez autorów prefabrykowane elementy wykończenia. Murale będą mogły uzupełnić elewację po zakończeniu przebudowy, w ramach odrębnych umów.

Opinia pozytywna
Część obrad dotyczącą prezentacji koncepcji zakończono głosowaniem, w wyniku którego gostyńscy radni pozytywnie zaopiniowali dostarczoną dokumentację. Wspomniano przy tym, że koncepcję stworzyli młodzi specjaliści związani z miejscowością, co jest znaczące. Autorzy jeszcze przy pierwszych rozmowach podkreślali, że ceniąc sobie miejscowość i jej mieszkańców, do tej koncepcji przywiązują szczególną uwagę.

Patryk Fila
Patryk Fila

patrykfila[at]gostynslaska.pl