Na terenie Górnego Śląska w dniu 15 lipca obchodzony jest Dzień Śląskiej Flagi – święto przypominające o uzyskanej przed wojną autonomii. Ten szczególny dzień obchodzony jest już od 10 lat, a w Gostyni, gminie Wyry i powiecie mikołowskim po raz piąty. W tym roku święto to przypadło w trakcie ważnego dla mieszkańców spisu powszechnego.
Minęła pierwsza dekada
Święto jest obchodzone w regionie od 2011 roku z inicjatywy senatora Marka Plury w bezpośrednim nawiązaniu do daty uchwalenia przez Sejm Ustawodawczy w 1920 roku Ustawy Konstytucyjnej, zawierającej Statut Organiczny Województwa Śląskiego. Na podstawie tego aktu prawnego przedwojenne województwo śląskie uzyskało status autonomii. Dzień Śląskiej Flagi jest dziś też jednocześnie dniem radości ze wspólnoty tworzonej przez wszystkich mieszkańców, dniem świętowania osiągnięć lokalnych samorządów, a także dniem nadziei na lepszy i dynamiczniejszy rozwój regionu.
W ramach obchodów tego święta regionalne barwy są eksponowane w obrębie posesji prywatnych, na masztach przy obiektach publicznych, jak również wzdłuż najważniejszych dróg. Początkowo to święto obchodzono w największych miastach takich jak Katowice czy Chorzów (od 2011 roku), ale później stopniowo też w mniejszych miejscowościach.
Mieszkańcy do spisu
Tegoroczny dzień flagi przypada na półmetku spisu powszechnego, w którego ramach można zadeklarować narodowość śląską oraz używanie w domu języka śląskiego – obie opcje trzeba wcześniej wywołać z listy rozszerzonej. Do tej pory spisało się już ponad 40% mieszkańców gminy Wyry, co plasuje ją wśród gmin najbardziej aktywnych.
Takie podejście mieszkańców do sprawy, jak wskazują od pewnego czasu regionaliści, z jednej strony może wynikać z poczucia obowiązku, ale też, jak w przypadku takich miejscowości jak Gostyń czy Wyry, potrzebą wyrażenia odrębności. Jak zauważył Łukasz Tudzierz, twórca traktującego o Śląsku portalu Tuudi.net, w skali województwa „największy odsetek spisanych osób jest w gminach, które można uznać za bardzo śląskie”.
W spisie powszechnym w 2002 roku przeszło 20% mieszkańców gminy zadeklarowało narodowość śląską, a w kolejnym spisie powszechnym w 2011 roku ponad 40%, wyraźnie odznaczając gminę na mapie województwa. Podobnie może być i tym razem.
Wielu z nas narodowość śląską wyniosło z domu, jako element wychowania. Część odkryła śląskość dopiero w dorosłym życiu, a ktoś inny uznał się „za Ślązaka” po przeprowadzce z innego rejonu Polski lub świata. Pamiętaj, że nie ma jednej drogi do śląskości – każdy nas nosi ją w sercu na swój sposób i ma prawo do jej deklaracji.
Łukasz Tudzierz: Dlaczego warto deklarować narodowość śląską? (źródło)
Spis powszechny trwa od 1 kwietnia do 30 września 2021 roku. Obowiązku spisowego można dokonać przez formularz w internecie, telefonicznie (22 279 99 99) lub podczas wizyty rachmistrza. Spisu dokonuje się według stanu na dzień 31 marca 2021 roku.
Dzień Śląskiej Flagi (szl. Dziyń Ślonskij Fany) został zainicjowany przez górnośląskich regionalistów w nawiązaniu do daty uchwalenia przez Sejm Ustawodawczy w 1920 roku Ustawy Konstytucyjnej, zawierającej Statut Organiczny Województwa Śląskiego. Na podstawie tego aktu prawnego przedwojenne województwo śląskie uzyskało status województwa autonomicznego – czyli bardzo szeroką samorządność.
