Podczas XXIII sesji Rady Gminy Wyry, która odbyła się w czwartek 26 listopada w trybie zdalnym, radni wrócili do rozpoczętego w ubiegłym miesiącu tematu koncepcji budowy linii kolejowej nr 170 Katowice-Ostrawa w granicach gminy. W toku dyskusji zdecydowano o odrzuceniu istniejących wariantów i zaproponowaniu dwóch nitek alternatywnych.
Sprawa zaistniała miesiąc temu
Na początku omawiana tego tematu Wójt Gminy Wyry Barbara Prasoł przypomniała, że przez pierwszy okres projektowania linii 170 w ramach prac koncepcyjnych dla budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego miedzy Łodzią i Warszawą, obszary leżące w graniach gminy Wyry nie były brane pod uwagę przez spółkę CPK, za wyjątkiem pewnych wariantów leśnych poprowadzonych wzdłuż granicy z Tychami, które nie kolidowały z interesami gminy. Wszystko zmieniło się dopiero miesiąc temu, gdy po oprotestowaniu wcześniej proponowanych nitek wzdłuż Mikołowa i Tychów, opracowano nowe warianty uwzględniające Gostyń i Wyry – tzw. żółty i zielony.
Wariant żółty zakłada poprowadzenie dwutorowej linii kolejowej dla pociągów dużych prędkości wzdłuż północno-zachodniej granicy miejscowości Wyry i włączenia jej do istniejącej linii 169. Wariant zielony biegnie podobnie przez Wyry i dalej przez środek Gostyni, przecinając ul. Łuczników, las Borki i ul. Rybnicką na wysokości ul. Motyla.
Linia nr 170 Katowice-Ostrawa
Podstawowe parametry:
– Linia dwutorowa
– W pełni zelektryfikowana
– Prędkość min. 200 km/h
Wariant zielony przez Gostyń:
Szlak zielony planowanej linii nr 170 / źródło: mikolow.eu/koleje-cpk
ul. Łuczników (widok na północ) 
ul. Rybnicka (widok na zachód) 
ul. Motyla (widok na północ) 
ul. Motyla (widok na południe)
Zarówno podczas ogólnych konsultacji ze spółką CPK w dniu 28 października, jak i w ramach indywidualnego spotkania z gminą, które miało miejsce w dniu 10 listopada, przedstawione zostało stanowisko mówiące o tym, że ze strony gminy nie ma zgody na poprowadzenie linii w proponowanym zakresie – to jest w wariancie żółtym i w wariancie zielonym – ponieważ obie nitki przecinają miejscowości na pół, a w przypadku realizacji nie gwarantują żadnych korzyści, a jedynie dodatkowe uciążliwości. Zamiennie spółce CPK została zasygnalizowana możliwość uwzględnienia terenów leśnych gminy.
Jak wyjaśniła wójt, w kolejnym kroku konsultacji zaszła konieczność przedyskutowania w gronie radnych konkretnych decyzji i zaproponowana spółce CPK alternatywnych wariantów w drodze oficjalnego stanowiska Rady Gminy Wyry.
Nowe propozycje dla CPK
Następnie głos oddano Wojciechowi Dinges, wiceprezesowi Stowarzyszenia Śląski Ruch na Rzecz Rozwoju Kolei, który od lat związany jest z branżą, a w przeszłości sprawował m.in. funkcję prezesa spółki Koleje Śląskie (2015-2019). Jako doradca gminy w zakresie planowanej linii 170, przedstawił możliwe warianty do zaproponowania spółce CPK.
Na wstępie prezes podkreślił jednak, że spółka CPK również na dzień dzisiejszy nie wie, jak ostatecznie zarysuje się przebieg linii, niemniej w drodze prac koncepcyjnych musi działać wielowariantowo i stąd pojawiało się tak wiele różnych pomysłów. W celu przejścia do kolejnych etapów konsultacji spółka została postawiona przed koniecznością wyboru kilku najbardziej możliwych opcji. Z formalnego punktu widzenia muszą zostać wybrane minimum 3 warianty. Nawet jeśli któryś wariant niekorzystny dla gminy w końcowym opracowaniu się znajdzie, to wciąż nie oznacza to, że będzie on realizowany.
W ramach prac nad alternatywnymi przebiegami linii, dla przedstawienia w pierwszej kolejności radnym, a później spółce CPK, wypracowano następujące nowe szlaki:
Wariant 1 – omijający Gostyń od wschodu i południa w granicach lasów,
Wariant 2 – omijający Gostyń i Zgoń od wschodu i południa w granicach lasów,
Wariant 3 – wzdłuż Wyr, po śladzie istniejącej linii 169.
Jak uzasadniał prezes, są to z punktu widzenia mieszkańców propozycje najmniej uciążliwe, gwarantujące integralność gminy. Celem jest pokazanie inwestorowi innych możliwości poprowadzenia trasy, tak by nie tylko negować to, co już zostało przedstawione.
Pytania radnych dotyczące proponowanych nitek
Radny Adam Myszor (Gostyń): Czy w przypadku wariantu nr 3 uwzględniono konflikty, jakie będzie generować konieczność budowy drugiego toru wzdłuż istniejącej linii 169?
Prezes odpowiedział, że zdaje sobie sprawę z charakterystyki linii biegnącej przez Wyry, ponieważ 2 lata temu przyglądał się jej w ramach projektu dotyczącego przywrócenia regularnego ruchu pasażerskiego miedzy Orzeszem a Tychami. Przyznał, że budowa w takim wariancie wiązałaby się z pewnymi konfliktami, ale nie naruszyłaby podstawowej substancji miejscowości. W ramach budowy linii dużych prędkości przewiduje się budowę osłon przeciwdźwiękowych i bezkolizyjnych przejazdów nad drogami. Dla przykładu przejazd przy ul. Puszkina w Wyrach mógłby funkcjonować jako przekop pod torami. CPK nie planuje tylko samych torów, ale też „odkonfliktowywanie infrastruktury”.
Radny Adam Myszor (Gostyń): Na ile w Pana ocenie te plany są realne?
Jak wskazał prezes, szanse wynoszą 50 na 50, ale bez względu na to czy byłoby to 10% czy 90%, należy poświęcić temu zagadnieniu czas i energię, by wspólnie z inwestorem wypracować możliwie najlepszą koncepcję. Nawet jeśli te plany tafią kiedyś do szuflady, albo będą realizowane w bardzo odległych czasowo etapach, to dobrze będzie jeśli zostaną opracowane pod kątem gminy najlepiej jak to możliwe. Nie można lekceważyć tych konsultacji na tym etapie, zwłaszcza gdy to potencjalny inwestor zabiega o rozmowę.
Radny Franciszek Smykla (Wyry): Sprawa dotyczy bezpośrednio moich sąsiadów. W przypadku interesującego nas wariantu cały szlak oznaczono kolorem zielonym. Czy kolorystyka zastosowana przez projektantów ma znaczenie? To znaczy, czy zielony oznacza ten bardziej prawdopodobny wariant, a czerwony najmniej realny w realizacji?
Prezes zapewnił, że dobór kolorów linii nie ma żadnego znaczenia.
Radny Wojciech Surma (Wyry): W przypadku wariantu nr 3 zachodzi konieczność przebudowy torowiska. Jak wyglądałaby nowa charakterystyka toru? W przypadku kolei wysokich prędkości musimy liczyć się z innymi wymaganiami np. co do łuków?
Prezes odpowiedział, że w przypadku nowej linii planowana jest prędkość powyżej 200 km/h, a łuki przy kolejach dużych prędkości rzeczywiście są ważne, jednak z analiz wynika, że pociągi wyjeżdżające z Katowic nie osiągną w Wyrach prędkości 200 km/h. Przechodząc przez tkankę zurbanizowaną muszą poruszać się wolniej.
Przewodnicząca Joanna Pasierbek-Konieczny (Gostyń): Jako radni będziemy podejmowali apel w sprawie planowanej linii. Czy w celu przyjęcia stosownej uchwały warto się pośpieszyć, czy lepiej zaczekać do kolejnej sesji w grudniu? Czy na obecnym etapie prac nad koncepcją warto angażować w te sprawy mieszkańców?
W ramach odpowiedzi na to pytanie prezes przyznał, że w wielu miejscowościach oddolne inicjatywy mieszkańców są już prowadzone, a część akcji pod adresem CPK osiągnęła zakładany efekt. Wskazał, że z uchwałą rady gminy można się wstrzymać do kolejnej sesji, bo cały proces konsultacji trwa, jednak jeśli radni są zdecydowani co do popieranych i niepopieranych wariantów, to warto przyjąć uchwałę wcześniej – zalecił.
Na koniec dyskusji wójt przypomniała, że wybór wariantu do przygotowania dalszej dokumentacji nie nastąpi wcześniej niż w 2022 roku, a przynajmniej tak zakłada plan. Jeśli wariant biegnący przez gminę będzie tym finalnym, wtedy odbędą się konsultacje z mieszkańcami. Póki co gmina będzie informowała o kolejnych poczynaniach na bieżąco.
Ostatecznie radni odrzucili warianty narzucone przez projektantów z CPK – wariant żółty i wariant zielony – oraz zaakceptowali dwie z trzech przedstawionych na sesji nitek alternatywnych – wariant 1 i wariant 2 – które obejmują przebieg linii z dala od zabudowy, w graniach lasów. Do czasu zwołania kolejnej sesji rady gminy przygotowane zostanie dokładne stanowisko radnych w tej sprawie.
Całą dyskusję w temacie planowanej linii kolejowej można zobaczyć tutaj.
Z mojego punktu widzenia wariant 1 jest nie do zaakceptowania. Zbyt blisko zabudowań.