Znany śląski dziennikarz, publicysta, historyk, pisarz, reżyser i organizator wydarzeń kulturalnych – Dariusz Zalega, był w środę 10 listopada gościem Klubu Dyskusyjnego Domu Kultury w Gostyni. W nawiązaniu do swoich badań, filmów i książek przybliżył odbiorcom historię regionu z punktu widzenia zwykłych ludzi – chłopów i robotników.
Spotkanie rozpoczęło się o godz. 18.00 w sali widowiskowej, a rozmowę poprowadził dyrektor DK Marek Nowara. Z pełnym zapisem wideo można zapoznać się tutaj.
Dariusz Zalega jako dziennikarz związał się po studiach z regionalnymi tytułami prasowymi, ale z biegiem lat dał się też poznać jako publicysta, pisarz, scenarzysta, reżyser, popularyzator regionalnej historii i organizator wielu wydarzeń kulturalnych, a także jako restaurator.
W swoim filmowym dorobku ma zrealizowany w 2014 roku film „Czeski geniusz, aneb Jára Cimrman w Katowicach” – opowiadający o fikcyjnej postaci z Republiki Czeskiej, ukończony w 2016 roku film „Zbuntowany Śląsk” – traktujący o zmianach społecznych zachodzących w regionie w odniesieniu do śląskich ruchów robotniczych, a także zrealizowany w 2018 roku fabularyzowany dokument „Pięść i dynamit” – ukazujący mało znaną historię o Ślązakach biorących udział w wojnie domowej w Hiszpanii w latach 30. XX wieku. W dorobku książkowym Dariusza Zalegi znajduje się wydana w 2019 roku książka „Śląsk zbuntowany”, w której wraca do historii z Hiszpanii, oraz wydana w 2021 roku książka „Bez pana i plebana. 111 gawęd z ludowej historii Śląska”, na kartach której popularyzuje mało znane wątki z historii regionu. W nawiązaniu do swoich badań o ruchach robotniczych stworzył w 2016 roku wraz z zespołem Fanga album muzyczny „Pieśni śląskiego buntu”, prezentujący wybrane śląskie pieśni ludowe. Od 2017 roku prowadzi na Facebooku stronę „Zbuntowany Śląsk”, za pośrednictwem której dzieli się różnymi napotkanymi w trakcie badań opowieściami i ciekawostkami historycznymi.
Aktualnie pracuje m.in. nad kolejnymi książkami i doktoryzuje się na Uniwersytecie Śląskim. Od lat mieszka w Chorzowie, ale pochodzi z Zabrzegu w gminie Czechowice-Dziedzice.
Dariusz Zalega na spotkanie w Gostyni przyjechał na rowerze, o czym wspomniał nie tylko w czasie spotkania, ale też w notce, którą zostawił w kronice DK: „Przyjechałem na kole, bo wtedy lepiej widać Waszą śląską ziemię. I takie rajzy otwierają też oczy na zapomniane mikrohistorie. Super więc, że mnie zaprosiliście :)”.
Rozmowa w ramach Klubu Dyskusyjnego toczyła się wokół książek „Śląsk zbuntowany” i „Bez pana i plebana. 111 gawęd z ludowej historii Śląska”, w których autor ukazuje historię Górnego Śląska z innej strony niż czyni to większość badaczy, bo z punktu widzenia zwykłych ludzi – śląskich chłopów i robotników, którzy z mniejszym lub większym powiedzeniem przez długi czas musieli prosperować między „panem i plebanem”.
Uczestnicy spotkania mogli dowiedzieć się więc m.in. jak wyglądało życie Ślązaków w dobie industrializacji, przeciwko czemu i przeciwko komu z czasem zaczęli się buntować, czy też jak z biegiem czasu śląski lud uczył się walczyć o swoje prawa. Nie zabrakło też odpowiedzi na pytania o kwestie związane z pracami nad obiema książkami, w tym o źródła z jakich korzystał autor, by odkryć i opisać losy dawnych mieszkańców. Przy okazji okazało się, że dla autora Śląsk jako taki nie zawsze wydawał się interesujący, a do odkrycia jego faktycznej wartości doszedł dopiero z czasem, w toku kolejnych badań.
Wiele miejsca podczas spotkania poświęcono też samej charakterystyce regionu, w tym sprawom zawiązanym z tożsamością jego mieszkańców. Odnosząc się do tej kwestii autor często podkreślał, że każdą deklarację traktuje zawsze z taką samą uwagą. – Jest ludowa historia Polski, ludowa historia Niemiec i ludowa historia Czech, i to tam, gdzie się to spotyka, to jest Śląsk. Dlatego pisze o nich wszystkich, w tym o tych, którzy pod względem deklaracji narodowościowych byli niezdecydowani – mówił.
Spotkanie zakończyło się ok. godz. 19.00, po udzieleniu przez autora odpowiedzi na pytanie jednego z internautów w zakresie buntu Ślązaków w odniesieniu do władz kościelnych. Po pożegnaniu z obecnymi na sali i zgromadzonymi przed ekranami, Dariusz Zalega w drogę powrotną udał się rowerem w kierunku dworca w Kobiórze.
Internetową transmisję na żywo realizował Janusz Ćmiel z DK Gostyń.
Spotkania w ramach Klubu Dyskusyjnego Domu Kultury prowadzone są od marca 2021 roku. Do dyskusji na tematy związane z Górnym Śląskiem zapraszane są osoby zajmujące się regionem. Mieszkańcy mogą brać w nich udział stacjonarnie w sali widowiskowej lub online poprzez transmisję na Facebooku. Spotkania odbywają się dzięki wsparciu Urzędu Gminy Wyry i pod patronatem portalu Wachtyrz.eu.
