Schron bojowy „Sowiniec” został wpisany do rejestru zabytków

W poniedziałek 9 lutego Urząd Gminy Wyry poinformował, że schron bojowy „Sowiniec” znajdujący się przy ul. Tęczowej w Gostyni został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego. Tym samym „Sowiniec” stał się pierwszym gostyńskim obiektem, który zyskał ochronę tak wysokiego poziomu.

Zawiadomienie o wszczęciu przez Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach postępowania administracyjnego w sprawie wpisu do rejestru zabytków schronu bojowego „Sowiniec” zostało opublikowane 15 grudnia 2020 roku. W treści zawiadomienia zawarto, że w dniu 12 stycznia 2021 roku odbędą się oględziny obiektu. Decyzja o wpisie została wydana na początku lutego, a obecnie czeka na publikację.

Schron bojowy „Sowiniec” powstał w 1939 roku jako najbardziej wysunięty na południe element Obszaru Warownego „Śląsk” – zespołu umocnień zbudowanych wzdłuż przedwojennej granicy. Budowla nie uczestniczyła jednak w walkach, które we wrześniu tego samego roku rozgorzały w ramach wojny obronnej, gdyż wówczas nie była jeszcze ukończona. W 2005 roku schron został odrestaurowany przez Stowarzyszenie na Rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicium” oraz udostępniony zwiedzającym.

W ramach tego samego postępowania, na mocy którego do rejestru wpisano schron bojowy „Sowiniec”, procedurą objęto też podobny schron znajdujący się w Wyrach – i ten obiekt również zaczął figurować w rejestrze. Procedurą nie ujęto jednak schronu polowego na Starej Pile, który powstał w tym samym czasie co „Sowiniec”. W części dlatego, że znajduje się w obszarze ostoi leśnej, a uznanie obiektu za zabytek podlegający wysokiej ochronie wiązałoby się ze wzmożonym zainteresowaniem zwiedzionych.


Rok budowyWażny budynek lub obiekt publiczny
1838Szkoła
18xxUrząd gminy
1895Drugi budynek szkoły
1897Kolumna Trójcy Świętej
1922Kościół Podwyższenia Krzyża Św.
1939Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła
1939Schron bojowy „Sowiniec” , schron polowy
1945Pomnik Pamięci Żołnierzy Września 1939 r.
1958Remiza strażacka
1961Nowa szkoła
1966Dom kultury
1970Ośrodek zdrowia
1973Dom nauczyciela
1987Przedszkole
1987Urząd pocztowy
1987Rozbudowa domu kultury
1990Biblioteka publiczna
1997Kościół Podwyższenia Krzyża Św.
2003Rozbudowa szkoły
2011Obiekt rekreacyjno-kulturalny
2014Kompleks boisk sportowych
2018Rozbudowa przedszkola
Legenda: obiekt wyburzony, obiekt istniejący, znacząca modyfikacja bryły

Patryk Fila
Patryk Fila

patrykfila[at]gostynslaska.pl